در گزارش شاپ كار مطرح شد؛

دو عامل کلان گرانی دلار

به گزارش شاپ کار، عضو هیات نمایندگان اتاق تهران اظهار داشت: تثبیت چندین ساله نرخ ارز و چند نرخی بودن آن دو عامل کلان بی ثباتی بازار ارز است.

مهراد عباد در گفت و گو با خبرنگار مهر در مورد شرایط بازار ارز، اظهار نمود: دو عامل کلان سبب بی ثباتی بازار ارز شده است؛ یکی از آنها در ارتباط با استراتژی ایران برای ثابت نگه داشتن نرخ ارز آن هم برای چند دهه می شود؛ در واقع دولت ها تلاش کردند طی سال های متمادی با ثابت نگه داشتن نرخ ارز، صادرات بیشتری انجام دهند اما مشخص شد که این سیاست موفقیت آمیز نبوده است.
عضو هیأت نمایندگان اتاق بازرگانی تهران اضافه کرد: با عنایت به صعودی شدن نرخ در بازار آزاد، چندین بار در این سال ها تلاش کردند نرخ دستوری را به نرخ بازار آزاد نزدیک کنند اما باز هم این دو نرخ از هم فاصله های معناداری گرفتند.
وی افزود: از آن زمانی که نرخ ارز دستوری ۴۲۰۰ تومانی بود و الان که این نرخ به ۲۸، ۵۰۰ تومان رسیده است؛ نرخ ارز دستوری با بازار آزاد فاصله بسیار زیادی دارد.
عباد اظهار داشت: ازاین رو عامل دوم بی ثباتی بازار ارز در ارتباط با سیاست تک نرخی نبودن و دستوری بودن ارز می شود که طی سال های گذشته اشتباه بودن این سیاست محرز شد. این در حالیست که بعد از حذف ارز ۴، ۲۰۰ تومانی، دولت به سمت تک نرخی کردن ارز پیش می رفت اما در نهایت اعلام نمود که نرخ ارز باید در محدوده ۲۸ هزار تومان تثبیت شود که حالا می بینیم به فاصله کمتر از یک ماه، تفاوت قیمت ارز دولتی با نرخ ارز در بازار آزاد به حدود ۶۵ درصد رسیده است به فاصله کمتر از یک ماه، تفاوت قیمت آن با نرخ ارز در بازار آزاد به حدود ۶۵ درصد رسیده است.
وی با اشاره به اینکه یارانه دولت در حوزه ارز سبب ایجاد رانت و فساد در شده است، اضافه کرد: سالهاست که بخش خصوصی درحال تکرار این نکته است که تثبیت نرخ ارز باعث بی ثباتی اقتصاد و کاهش ارزش پول ملی می شود اما دولتمردان هنوز نتوانسته اند راهکاری عرضه کنند تا نرخ ارز، تک نرخی باشد.
اصلاح بودجه نویسی؛ راهکار اول ثبات بخشی به بازار ارز
عباد در مورد راهکار پیشگیری از تکانه های ارزی، اظهار داشت: دو راهکار اصلی برای کاهش بی ثباتی حوزه ارز وجود دارد؛ راهکار نخست در ارتباط با اصلاح بودجه نویسی دولت می شود چونکه شیوه فعلی بودجه نویسی نتیجه ای جز ایجاد تورم و افزایش نرخ ارز نداشته است.
وی اضافه کرد: در این نوع بودجه نویسی دولت با کمبود درآمد مواجه و برای جبران کمبودها ناچار به چاپ پول و تأمین منابع خارج از چارچوب بودجه می شود که همین مسئله به تورم و کاهش ارزش پول ملی دامن می زند.
راهکار دوم اصلاح سیاست های ارزی و تک نرخی کردن ارز
عضو هیأت نمایندگان اتاق بازرگانی تهران افزود: اصلاح سیاست های ارزی و اصلی ترن آن تک نرخی کردن ارز راهکار دوم برای ثبات بخشی به بازار ارز است.
عباد اضافه کرد: هم اکنون ما نمی دانیم نرخ ارز چه عددی است چونکه ده ها نرخ ارز در اقتصاد ایران وجود دارد؛ بعنوان مثال اگر دو تاجر در یک شرایط ثابت بخواهند کالا وارد کنند در نهایت دو نرخ متفاوت برای یک ارز می گیرند. بازرگانی که رانت و رابطه بیشتری داشته باشد سود بیشتری می برد.
پیش بینی پذیری اقتصادی به صفر رسیده است
وی خاطرنشان کرد: نکته مهم آنکه بی ثباتی نرخ ارز سبب شده نتوان آینده را پیش بینی نمود و بنابراین فعالان اقتصادی گرفتار ضرر و زیان های بسیار زیادی شده اند؛ بعنوان نمونه بامداد امروز در اتاق تهران جلسه ای با شرکتهای فعال در حوزه پیمانکاری پالایش نفت و گاز داشتیم که می گفتند به علت بی ثباتی نرخ ارز و عدم پیشبینی اقتصاد ضرر زیادی کرده اند و عملاً خیلی از پروژه های ما متوقف شده است.
ارزش پول ملی در یک روز ۱۰ درصد کاهش می یابد
عباد اظهار نمود: بی ثباتی نرخ ارز تاثیر بسیار بدی روی اقتصاد کشور گذاشته است و تجار نمی توانند هیچ پیشبینی ای از آینده داشته باشند؛ وضعیت بشکلی است که امکان دارد در یک روز ارزش پول ملی به میزان ۱۰ درصد کاهش پیدا کند.
وی خاطرنشان کرد: مثلا سود بازرگانان و تولیدکنندگان ما در سال بین ۵ تا ۳۰ درصد است وقتی روزانه این نوسانات را داریم و ارزش پول ملی یک دفعه ۱۰ درصد کاسته می شود دیگر ببینید تا چه حد مشکلات اقتصادی عمیق است.
دولتها از تک نرخی کردن ارز می ترسند
عضو هیأت نمایندگان اتاق بازرگانی تهران در مورد این که چندین سال است دولتمردان صحبت از تک نرخی کردن ارز می کنند اما در عمل هیچ اتفاق خاصی در این عرصه نیفتاده است، اظهار داشت: بله دولت ها طی سال های مختلف در مورد تک نرخی کردن ارز صحبت های زیادی کردند اما فکر می کنم برای اجرای این سیاست ترس وجود دارد که یکی از این ترس ها در ارتباط با واقعی کردن نرخ حامل های انرژی می شود؛ در واقع دولت ها از تبعات این گونه تصمیمات می ترسند و این در حالیست که شرایط ارز به قدری بد است که بدتر این نمی گردد.
وی اضافه کرد: نکته اینست که چند نرخی بودن ارز به قدری رانت، فساد و بی ثباتی در اقتصاد کشور بوجود آورده است که دولت باید برای اصلاح سیاست های ارزی تصمیم قاطعی بگیرد.
سازوکار سامانه نیما باید اصلاح شود
عباد اظهار داشت: اگر از تک نرخی کردن ارز واهمه وجود دارد حداقل باید سازوکار سامانه نیما اصلاح و نسبت به عادلانه کردن تخصیص ارز در این سامانه اقدام شود؛ نرخ ارز حاصل از صادرات پتروشیمی ها در نیما ۲۸، ۵۰۰ تومان است اما نرخ معمولی صرافی ها که ۹۰ درصد بخش خصوصی با آن کار می کند نزدیک به بازار آزاد و بالای ۴۶ هزار تومان است. این سیستم باید اصلاح شده و سازوکارها عادلانه و واقعی شود.
عضو هیأت نمایندگان اتاق بازرگانی تهران توضیح داد: در واقع نرخ های نیمایی ارزان که در ارتباط با شرکتهای پتروشیمی است، تنها به درخواست های میلیون دلاری شرکتهای دارای رابطه در بانکها تعلق می گیرد و بیشتر این ارزهای نیمایی ارزان از راه صرافیهای بانک ها، تنها به مشتریان VIP آنها اختصاص پیدا می کند. اما اغلب شرکتهای کوچک و متوسط که از سامانه نیما خرید می کنند، مجبورند از نرخ های صرافیهای کوچک تر که نرخی بسیار بالا و نزدیک به قیمت بازار آزاد عرضه می دهند، استفاده نمایند.
دولت باید قبول کند که نرخ ارز آزاد وجود دارد
وی همینطور با اشاره به اینکه دولت نرخ ارز بازار آزاد را قبول ندارد، اضافه کرد: الان وضعیت به این صورت است که نرخ ارز آزاد بالا می رود و دولت در مقابل آن مقاومت می کند و نرخ در سامانه نیما مثلا برای یک ماه ثابت می ماند، کسانی که در این یک ماه از نیما بتوانند ارز بگیرند برد می کنند. بعد باردیگر کم کم این نرخ به نرخ بازار آزاد نزدیک می شود.
عضو هیأت نمایندگان اتاق بازرگانی تهران افزود: تا چند وقت پیش می گفتند که نرخ ارز در بازار آزاد واقعی نیست اما وقتی فروش ارز را تا ۵ هزار یورو کردند نرخی که در تابلوهای صرافی ها می زدند تنها هزار تومان و دو هزار تومان با بازار آزاد فاصله داشت.
سوداگری در ایران تبدیل به فرهنگ شده است
عباد در مورد سوداگری در بازار ارز هم اظهار داشت: متأسفانه روش سرمایه گذاری به صورت سوداگری و نگه داشتن دلار در ایران تبدیل به یک فرهنگ شده است. حتی مردم عادی هم این کار را می کنند و هم اکنون مقدار زیادی ارز در خانه های مردم وجود دارد. به غیر از آن هم نزدیک هر صرافی ده ها نفر ایستاده اند و با کارت ملی خرید و فروش ارز می کنند.
وی خاطرنشان کرد: هر زمان که نرخ ارز بالا می رود بحث بگیر و ببندها را مطرح و چند نفر را هم دستگیر می کنند اما با بگیر و ببندها فرآیند اصلاح نمی شود؛ باید به صورت بنیادی تر اقدام نماییم و با کنترل نرخ تورم، نسبت به اصلاح بازار ارز اقدام نماییم.


منبع: shopcar.ir