بعد از مصوبه نیمه دی‌ماه 1397 که با مجموع مهلت شش ماهه موجب تعیین تکلیف و ترخیص بخشی از خودروهای مانده در گمرک، بنادر و مناطق‌آزاد شد، مصوبه نیمه بهمن ماه سال جاری هیات دولت نیز امکان تعیین تکلیف و ترخیص مانده خودروها را بعد از مدت ها فراهم می‌کند.
این در حالی است که از چند سال پیش حدود 12 هزار و 261 دستگاه
خودرو به تدریج وارد شده بوده که به دلایلی از جمله تغییر شرایط ارزی و همچنین ممنوعیت ثبت سفارش و واردات، ترخیص آنها متوقف و در گمرک‌ها، بنادر و مناطق دپو شد، اما در نیمه دوم سال گذشته و با مصوبه هیات دولت، 7153 دستگاه از آنها ترخیص و 5108 دستگاه دیگر به دلیل پایان مهلت تعیین شده و عدم حل و فصل مشکلات مربوطه در گمرک‌ها باقی ماند ، در بین آنها خودروهایی بودند که فاقد ثبت سفارش ، آمریکایی، دارای پرونده قضائی و یا حتی بدون این مسایل بودند.
به هر صورت بعد از طی حواشی و رایزنی‌های بسیاری که در رابطه با تعیین تکلیف باقی خودروها وجود داشت در نهایت در روزهای اخیر هیات دولت به پیشنهادات مطرح شده از سوی وزیر اقتصاد رای مثبت داد.
جزئیات تعیین تکلیف خودروها و شرایط آن موضوعی است که مهرداد جمال ارونقی-معاون فنی وامور گمرکی گمرک ایران- به تشریح آن پرداخته است.
**باید ثبت سفارش برای بعضی از خودروهای فاقد آن انجام شود
یکی از مسایل مهمی که در رابطه با ترخیص خودروهای مانده، از سوی این مقام مسئول در گمرک ایران اعلام شده به باز شدن ثبت سفارش
خودرو البته فقط برای آن دسته از خودروهای مانده در گمرک که فاقد ثبت سفارش هستند بر می‌گردد، آنهم در شرایطی که در حال حاضر ثبت سفارش
خودرو ممنوع است.
ارونقی گفت: با توجه به اینکه مفاد مصوبه 16 دی ماه 1397 هیأت وزیران -به جز بند(3) آن که مهلت چهارماهه‌ای را جهت ترخیص خودروها تعیین کرد و در ادامه دوماه تمدید شد – هنوز قابل اجرا است، بنابراین در راستای اجرائی کردن مصوبه اخیر و در تکمیل اجرای مصوبه قبلی برای تعیین تکلیف خودروهای سواری ، وزارت صنعت، معدن و تجارت باید نسبت به صدور ثبت سفارش (افتتاحیه) ، تمدید و ویرایش برای خودروهای حائز شرایط مصوبه قبلی اقدام تا این خودروها قابلیت اظهار و انجام تشریفات گمرکی و ترخیص از گمرک را داشته باشند.
به گفته وی حدود 1100 دستگاه از خودروهای باقی مانده بدون ثبت‌سفارش هستند که امکان ترخیص آنها وجود نداشت و به گمرک نیز اظهار نشده اند که با ابلاغ مصوبه، بخشی از این خودروها تعیین تکلیف شده و با صدور ثبت سفارش قابلیت اظهار و ترخیص از گمرک پیدا می کنند.
*ترخیص خودروهای بالای 2500 سی‌سی
معاون فنی و امور گمرکی گمرک ایران در ادامه به جریان تعیین تکلیف خودروهای 2500 سی‌سی و بالاتر اشاره کرد و توضیح داد: در حال حاضر واردات خودروهای بالای 2500 سی‌سی و ساخت آمریکا ممنون است، اما این در شرایطی است که در بین خودروهای دپو شده تعدای دارای این شرایط هستند که در مورد آنها نیز تصمیم‌گیری شده است.
وی ادامه داد: با ابلاغ و اجرای مصوبه اخیر هیات دولت در مورد تعیین تکلیف خودروهای دپو شده، خودروهای متعلق به جانبازان تعیین تکلیف می شود، این در حالی است که حدود 104 دستگاه
خودرو از قبل از سال 1393 در گمرک باقی مانده که از جمله خوردوهای وارد شده از محل تسهیلات مربوط به جانبازان است که اکثریت این 104 دستگاه بالای 2500 سی سی هستند.
ارونقی همچنین با اشاره به تعیین تکلیف خودروهای اروندی توضیح داد: با مصوبه هیات دولت خودروهای بالای 2500 سی‌سی موجود در گمرک خرمشهر جهت تردد در محدوه منطقه آزاد اروند که تا تاریخ 31 مرداد 1397 برای آنها قبض انبار منطقه صادر شده است نیز تعیین تکلیف و ترخیص می‌شوند.
به گفته وی 227
خودرو در گمرک خرمشهر (منطقه آزاد اروند) قرار دارد که 154 دستگاه بالای 2500 سی سی هستند.
**خودروهای ساخت و سفارش آمریکا ترخیص می شوند؟
این مقام مسئول در گمرک تاکید کرد که در مورد خودروهای ساخت و سفارش آمریکا به نظر می رسد ملاک تعیین تکلیف ، اعلام نظر حوزه معاونت حقوقی ریاست جمهوری باشد.
**خودروهای دارای پرونده قضایی چه می‌شوند؟
بخشی از خودروهای وارداتی دپو شده دارای پرونده‌های قضایی بوند که تعداد آنها بیش از 2000 دستگاه اعلام شده بود.
این در حالی است که ارونقی در مورد تعیین تکلیف این خودروها گفت: خودروهایی که در محاکم قضایی مطرح و در حال رسیدگی هستند نیز در صورت صدور حکم قطعی برائت ، بدون درنظر گرفتن مهلت اعطائی توسط مصوبه اخیر هیات دولت، قابل ترخیص خواهند بود.
** خودروهایی که تشریفات را طی کرده بودند بدون مجوز جدیدی ترخیص می‌شوند
اما حدود 1048 دستگاه از 5100 خودروی باقی مانده در گمرک آن دسته بودند که در مدت شش ماهه اول تعیین شده برای ترخیص، عمده فرایند و تشریفات گمرکی را طی کرده بودند و در آستانه ترخیص زمان به پایان رسید و دیگر امکان خروج پیدا نکردند.
معاون فنی و امور گمرکی ایران در رابطه با این قبیل خودروها اعلام کرد که خودروهایی که به مرحله صدور پروانه رسیده و تشریفات گمرکی آنها قبلا انجام شده بود با ابلاغ مصوبه قابل ترخیص خواهند بود و نیاز به مجوز دیگری ندارند.
ارونقی یادآور شد: با ابلاغ مصوبه هیات دولت جزئیات آن در دستور کار دستگاه‌های مربوطه جهت ترخیص خودروهای باقی مانده قرار خواهد گرفت.