در سال ۸۵ گفته شد با طرح پلیس گشت نامحسوس این اطمینان به شهروندان داده شد که به منظور کنترل سرعت و برخورد با رفتارهای ناهنجار برخی رانندگان بیش از ۵هزار بازرس نامحسوس از نخبگان و تحصیلکردگان جامعه در کنترل تخلفات رانندگی تحتعنوان گشت نامحسوس جادهای و بزرگراهها با پلیس همکاری کنند. اما این روزها به نظر میرسد این طرح در جهت بهبود وضع رانندگان متخلف، آنقدرها اجرایی نشده است. آیا این اکیپها هنوز هم در بزرگراهها حضور دارند؟
طبق قانون رسیدگی به جرایم رانندگی، پلیس راهور ناجا رانندگان متخلف را شناسایی و اعمال قانون میکند. در کنار این قانون گشتهای نامحسوس که متشکل هستند از بازرسان افتخاری که از مراکز آموزشی، اساتید دانشگاه به کمک پلیس راهور آمدهاند و با پلیسهای محسوس همکاری میکنند. بنابراین شهروندان باید به این موضوع واقف باشند که پلیس گشت نامحسوس بزرگراهها همچنان در گوشه و کنار شهر فعالیت میکنند اما همانطور که از اسم شان پیداست به صورت نامحسوس عمل میکنند و این طور نیست که چون مردم آنها را نمیبینند، پس وجود ندارند. پلیسهای گشت نامحسوس تخلفات رانندگی و خودروهایی که رانندگانش با هنجار شکنی قوانین را زیر پا میگذارند، رصد میکنند و تخلفات آنها را گزارش میدهند. با این تعریف باید گفت که فلسفه نامحسوس بودن این اکیپهای گشت دقیقا همین است که قرار نیست مردم و رانندگان آنها را ببینند و بشناسند بلکه این ماموران افتخاری به صورت نامحسوس متخلفان را شناسایی کرده و براساس گزارشهایشان رانندگان متخلف اعمال قانون میشوند. بنابراین شهروندان کلانشهرها باید بدانند که این شیوه کار همچنان به قوت خودش باقی است.
بسیاری از مردم از این موضوع که در برخی از بزرگراهها پلیسی وجود ندارد و یا در فاصلههای دور از یکدیگر مستقر هستند گله میکنند، آیا مشخص است که خودروهای پلیس و ماموران راهنمایی و رانندگی در فاصله چند کیلومتری از یکدیگر و در سطح بزرگراهها قرار دارند؟
بله. براساس دستورالعملهایی که به پایگاههای پلیس راهنمایی و رانندگی ابلاغ میشود محل استقرار خودروها و ماموران پلیس کاملا مشخص شده است. با این حال باید گفت ظرفیتهای مردمی نیز میتوانند به ماموران پلیس کمک کنند. این موضوع در قانون هم پیشبینی شده و در همه جای دنیا نیز وجود دارد، یعنی پلیس از کمک و اطلاعرسانی مردم استفاده میکند تا بتواند امنیت بیشتری را در جامعه برقرار کند.
فرمودید ظرفیتهای مردم، مردم چطور میتوانند به پلیس برای شناسایی رانندگان متخلف کمک کنند؟ به تعبیری اگر در یک ساعتی از شبانه روز و در مکانی مامور راهنمایی و رانندگی وجود نداشت تا با راننده پرخطر برخورد کند، مردم چطور میتوانند این موضوع را گزارش دهند؟
از دوسال پیش سامانی پیامکی ۱۱� ۱۲� برای مسافران جادهای و به منظور نظارت مردمی بر حملونقل عمومی و رانندگان راهاندازی شد. براساس این سیستم پیامکی مسافران میتوانند در صورت رویت تخلفاتی همچون صحبت کردن راننده با تلفن همراه حین رانندگی، عدم استفاده راننده یا مسافران از کمربند ایمنی، خستگی و خوابآلودگی راننده، رانندگی خطرناک، اشکالات فنی
خودرو، عدم توقف برای انجام فریضه نماز و حتی برای تقدیر از راننده به دلیل رعایت مقررات و رفتار مناسب شماره پلاک اتوبوس را به این سامانه ارسال کنند. بعد از ارسال چنین پیامکی از سوی مسافر اطلاعات دریافتی در مورد راننده اتوبوس به پاسگاه مسیر حرکت ارسال و ماموران نسبت به تأیید صحت و سقم گزارش واصله اقدام کرده و در صورت احراز تخلف نسبت به اعمال قانون، تذکر و یا آموزش راننده اقدام میکنند. همین سامانه برای رانندگان متخلف در بزرگراهها و جادهها نیز فعال است و مردم میتوانند رانندگان خاطی را به پلیس معرفی کنند.
آیا میتوان طرحی را برای سیستم راهنمایی و رانندگی پیشبینی کرد که مردم با گزارشهای تصویری و عکس انداختن از پلاک رانندگانی که تخلف میکنند گزارشهای خودشان را به صورت مستند به پلیس ارایه دهند؟
اتفاقا باید این نوید را به مردم بدهم که چنین طرحی بهزودی قرار است در سامانه اینترنتی www.rahvar120.ir چنین طرحی گذاشته شود تا رانندگان و شهروندان ضمن دیدن رانندگانی که پرخطر و هنجارشکن تصویری از پلاک خودروهای آنها درحال حرکات نمایشی و پرخطرشان بیندازند و برای پلیس ارسال کنند تا با استفاده از این ظرفیتهای مردمی بتوان کنترل بهتری بر تخلفات رانندگی داشت.