گزارش شاپ كار؛

تقابل ارزهای نفتی و اقتصاد لطمه دیده ایران

شاپ کار: جریان بازگشت پول های نفتی به کشور شدت یافته و این موضوعی است که هشدار فعالان اقتصادی را در مورد عدم ارزپاشی و لزوم توجه بیش از پیش به توسعه صادرات غیرنفتی در پی داشته است.

به گزارش شاپ کار به نقل از مهر، طی سنوات گذشته شرایط اقتصادی ایران به سمتی حرکت کرده بود که «مضیقه های ارزی» را تبدیل به یکی از کلیدواژه های اصلی اقتصاد کشور کرده است چونکه دستیابی به منابع ارزی حاصل از فروش نفت، سخت شد و دولتِ نفتی ایران مجبور به راه آمدن با صادرکنندگان جهت افزایش صادرات و بهره مند شدن از عوائد ارزی صادرات شده است.
در واقع باآنکه تحریم صدمه های بسیاری به اقتصاد ایران وارد کرد و در مواقعی هزینه تجارت را به شدت بالا برده و صادرکننده را مجبور به استفاده از بیراهه ها برای ارسال کالا کرده است، اما از این جهت که توجه دولت را به امر صادرات و ضرورت تسهیل کردن مسیر تجارت معطوف کرده، اهمیت دارد. نکته قابل توجه آنکه دولت جهت کمک به افزایش صادرات، باید موانع تولید را هم بردارد تا از نقطه شروع تجارت، تحریم های داخلی بر صادرات تحمیل نشود.
۴ پیامد ارزپاشی
در این راستا، محمد لاهوتی رئیس کنفدراسیون صادرات ایران در گفت و گو با خبرنگار مهر اظهار نمود: تجربه ۳ دهه گذشته نشان داده که معمولا دولت ها با گشایش ارزی، افزایش درآمدها و باز شدن درها به سیاست ارزپاشی و سرکوب نرخ ارز روی می آورند.
وی اضافه کرد: منتهی با عنایت به رویکرد دولت سیزدهم و برداشت هایی که میتوان از عملکرد این دولت تا به امروز کرد به نظر نمی رسد دولت سیاست ارزپاشی را در دستور کار داشته باشد.
لاهوتی افزود: اگر دولت این سیاست را در پیش بگیرد، باید بداند که تنها نتیجه سرکوب نرخ ارز و ارزپاشی، افزایش واردات، دامن زدن به قاچاق، سرکوب تولید داخلی و کاهش صادرات است.
عضو هیأت نمایندگان اتاق بازرگانی تهران اظهار نمود: با عنایت به این که وزیر امور اقتصادی و دارایی و رئیس جمهور بر این مورد تاکید داشتند که قرار نیست ارزهای نفتی وارد چرخه اقتصاد شود و باز هم کماکان می خواهیم با استفاده از ارزهای حاصل از صادرات، اقتصاد را مدیریت نماییم، به نظر می آید که رویکرد دولت، رویکرد سرکوب نباشد و امیدوار هستیم که این اتفاق واقعاً بیفتد.
تقویت تصنعی ارزش پول ملی، یک سیاست شکست خورده است
لاهوتی در ادامه اظهار داشت: در این که دولت ها علاقه مند به کاهش نرخ ارز هستند، شکی نیست، از آن طرف ما هم علاقه مند به افزایش ارزش پول ملی هستیم اما آنچه که انتظار می رود این است که این اتفاقات بر مبنای فرمول اقتصادی محقق شود؛ یعنی اگر نقدینگی به سمت تولید هدایت شود، تولید افزایش یابد، رشد اقتصادی را تجربه نماییم و تورم را کاهش دهیم، نرخ ارز خود به خود متناسب با این اتفاقات اقتصادی تعدیل خواهد شد.
وی خاطرنشان کرد: اما اگر فقط یک فاکتور را در نظر بگیریم و آن هم فقط تقویت پول ملی به صورت تصنعی و پایین نگاه داشتن نرخ ارز با ارزپاشی و سرکوب نرخ ارز باشد، این دولت هم به سرنوشت دولت های قبلی گرفتار خواهد شد که با اتفاقات پیشبینی نشده مثل همین مبحث برجام و خارج شدن آمریکا از آن و یا تحریم ها، دولت را با کمبود نقدینگی ارزی مواجه می کند و دیگر قادر به ارزپاشی نیست و بلافاصله این فنری را که با سیاست ارزپاشی و به صورت غیرواقعی پایین نگه داشته، رها می شود و این رها شدن نه تنها تفاوت ها را می گیرد بلکه به مراتب بیشتر از نرخ های واقعی جهش می یابد.
لاهوتی اظهار داشت: در واقع با ارزپاشی و کاهش تصنعی نرخ ارز برای یک مقطعی امکان کنترل بازار ارز وجود دارد اما پس از آن شاهد تکانه های ارزی خواهیم بود که نرخ را به چندین برابر بالا می برد.
رئیس کنفدراسیون صادرات ایران تصریح کرد: تجربه نشان داده که این سیاست، سیاست شکست خورده ای است و از دولت سیزدهم هم انتظار می رود این اتفاق نیفتد.
از عملکرد دولت های قبلی درس بگیریم
همچنین مهراد عباد عضو هیأت نمایندگان اتاق بازرگانی تهران در گفت و گو با مهر اظهار نمود: امروز در شرایطی هستیم که در دوران آقای احمدی نژاد شاهد ان بودیم؛ یعنی قیمت نفت به شدت بالا رفت و دولت هم در فروش نفت آزادی های بیشتری داشت. دلارهای زیادی به سمت ایران روانه شد اما به جای توسعه زیرساخت ها، واردات تکنولوژی و تجدید تجهیزات بخصوص تجهیزات نفت و گاز که بسیار قدیمی هستند و احتیاج به بازسازی و نوسازی دارند، این دلارها خرج موارد دم دستی همچون پرداخت یارانه ها شد.
وی اضافه کرد: ازاین رو دولت سیزدهم باید از دولت های قبلی درس بگیرد و در صورت گشایش اقتصادی و دستیابی به دلارهای نفتی یا غیرنفتی، آنرا خرج توسعه حوزه هایی کند که ضعیف هستند اما پتانسیل زیادی دارند.
دلارها را خرج تولید کنیم
عباد با اشاره به اینکه در حوزه های زیادی احتیاج به فناوری جدید داریم، اظهار داشت: طی سالهای اخیر، کیفیت کالاهای تولیدی کشور به شدت افت کرده است، ازاین رو باید برای بهبود فرآیند تولید و افزایش کیفیت سرمایه گذاری و دلارهای نفتی را در این عرصه ها خرج نماییم.
نایب رئیس کمیسیون تسهیل تجارت و توسعه صادرات اتاق تهران با تکیه بر ضرورت افزایش صادرات غیرنفتی، اضافه کرد: بیشتر صادرات غیرنفتی را بخش خصوصی انجام می دهد ازاین رو باید با تسهیل فرآیند صادرات، به این بخش کمک نماییم تا اقتصاد به جای ارزهای نفتی با ارزهای حاصل از صادرات غیرنفتی بچرخد.
وی افزود: همینطور باید این تفکر اصلاح گردد که فقط روی چند محصول یا چند کشور تمرکز داریم؛ باید روابطمان را تنوع ببخشیم و با واردات فناوری های نوین و تجهیزات، کیفیت تولید را ارتقا دهیم تا صادرات هم افزایش یابد. بهبود فرآیند بسته بندی و توسعه برندینگ هم دیگر سیاستی است که باید در دستور کار دولت قرار بگیرد.
عباد اظهار داشت: به نتیجه رسیدن مذاکرات، منافع زیادی برای کشور خواهد داشت فقط باید عاقل باشیم و از این منافع به درستی بهره ببریم.


منبع: شاپ كار